اینترنت خاموش

کشتار بی‌صدا

پژوهشی مشترک توسط عفو بین‌الملل و «دانشکده حرتی» (Hertie School) با همکاری «پروژه تشخیص و تحلیل قطعی اینترنت» (IODA)

مقدمه

در آبان ۹۸، نیروهای امنیتی در ایران دستکم ۳۲۳ مرد، زن و کودک را طی پنج روز اعتراضاتی که سراسر کشور را درنوردید، کشتند.

نیروهای امنیتی علیه بخش اعظم معترضان و عابران کشته‌ شده به‌ نحو غیرقانونی از سلاح‌های گرم مرگبار استفاده کرده و عمدتاً به سر یا بالا تنه‌ی آنان تیراندازی کردند، امری که نشان‌دهنده‌ شلیک به قصد کشتن است.

تا به امروز هیچ مقام مسئولی در قبال این کشتارهای متناقض با قانون وادار به پاسخگویی نشده است.

این سرکوب مرگبار با قطع دسترسی اکثریت مردم به اینترنت از سوی مقامات همراه بود.

قطع اینترنت روشی جدید برای ایجاد محدودیت در دسترسی به اطلاعات نیست. کمیته حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرده است که «کشورها … حق ندارند ارتباطات اینترنتی را در رابطه با تجمعات مسالمت‌آمیز مختل یا مسدود کنند.» با این حال، حکومت‌ها به طور فزاینده‌ای دقیقاً از همین روش استفاده می‌کنند. طی دو سال گذشته، کشورهایی مانند میانمار، سودان، ونزوئلا، بلاروس و اتیوپی دسترسی شهروندان خود را به اینترنت محدود یا ممنوع کرده‌اند. در ایران، مانند سایر کشورها، قطعی اینترنت نه تنها دسترسی به اطلاعات را برای افراد در داخل کشور محدود کرد، بلکه همچنین از امکان به اشتراک گذاشتن اطلاعات با سایر جهان توسط آنان جلوگیری کرده و بدین ترتیب مانع انجام تحقیقات در خصوص موارد نقض حقوق بشر و جرایم صورت گرفته، هویت عاملان جرم و قربانیان، و تعداد واقعی کشته‌شدگان شد.

عفو بین الملل با تلاش فراوان موفق شده است که جزئیات مربوط به ۳۲۳ نفر را که در جریان اعتراضات آبان ۹۸ در ایران کشته شدند ثبت نماید. سرنوشت تعدادی از جانباختگان در زیر به اشتراک گذاشته شده است. ما بر این باور هستیم که تعداد واقعی کشته‌شدگان بیش از این‌هاست، اما رویه مصون نگه داشتن مسببین نقض حقوق بشر و جرم از مجازات به حدی توسط مقامات در ایران نهادینه شده است که ممکن است هرگز به نام و داستان تمام جان‌های از دست رفته پی نبریم.

تصاویر مردان، زنان و کودکانی که عفو بین‌الملل مستندات کشتار آنها توسط نیروهای امنیتی در آبان ۱۳۹۸ را ثبت کرده است.
منبع: عفو بین‌الملل

به مناسبت سالگرد قطعی اینترنت و سرکوب خونین آبان 98، ما این وب سایت را ایجاد کرده‌ایم تا توضیح دهیم که قطعی اینترنت چیست و چرا یک نقض جدی حقوق بشر محسوب می‌شود. هدف از این اقدام همچنین بزرگداشت یاد افرادی است که در جریان اعتراضات کشته شدند و درخواست از شما که در مسیر دادخواهی و عدالت‌طلبی به ما یاری رسانید.

بخش اول: تحمیل تاریکی

در ۲۴ آبان ۹۸ و به دنبال اعلام شبانه دولت مبنی بر افزایش چشمگیر قیمت سوخت، موجی از اعتراضات سراسر ایران را درنوردید. تظاهرکنندگان خشم خود را نسبت به این که این اقدام، گروه‌های فرودستی را که پیشاپیش در گیرودار بحران اقتصادی کشور تحت فشار هستند بیش از پیش خرد خواهد کرد، ابراز کردند. بسیاری نیز با سردادن شعارهای اعتراضی، خواستار دگرگونی اساسی در نظام سیاسی کشور، از جمله تغییر قانون اساسی و پایان دادن به نظام جمهوری اسلامی شدند، و تصاویر رهبری حاضر و سابق کشور را به آتش کشیدند.

ده‌ها فیلم از اعتراضات و خشونت حکومتی علیه معترضان در فضای مجازی ظاهر شد که متعاقباً واحد تأیید دیجیتال سازمان عفو بین‌الملل آن‌ها را تأیید و تجزیه و تحلیل کرد.

از تاریخ ۲۵ آبان، مقامات ایران دست به قطعی تقریباً کامل اینترنت جهانی زدند. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، در این روز در صدا و سیما ظاهر شده و اظهار داشت که  در صورتی که «اقدامات کاملاً غیرقانونی و قانون‌شکنانه به مراکز عمومی … و اموال عمومی … ادامه پیدا کند … نیروهای امنیتی ناگزیر هستند که وظیفه خود را انجام دهند.»

تحقیقات عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که ۲۵ آبان خونین‌ترین روز اعتراضات بوده ‌است و دستکم ۱۰۰ نفر از عابران و معترضان غیرمسلح، از جمله تعدادی کودک، در این روز کشته شدند.

طبق قوانین بین‌المللی حقوق بشر، نیروهای امنیتی فقط در صورتی اجازه توسل به قوای قهریه مرگبار دارند که این امر به منظور محافظت در برابر خطر قریب‌الوقوع مرگ یا آسیب جدی، اجتناب‌ناپذیر باشد. چنان‌چه مسئولان یک کشور بر خلاف قوانین و معیارهای بین‌المللی از قوه قهریه مرگ‌بار علیه معترضان استفاده کنند، مرگ‌های ناشی از این برخورد، سلب خودسرانه زندگی و در نتیجه نقض حق حیات محسوب می‌شود؛ به علاوه این رفتار می‌تواند مصداق «اعدام فراقضایی» به شمار رود، امری که تحت قوانین بین‌المللی جرم محسوب می‌شود.

ویدئوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی و برنامه‌های پیام‌رسان حاکی از خشونت گسترده حکومت علیه معترضان است. منبع: عفو بین‌الملل/IODA/ACLED

در تاریخ ۲۵ آبان، اعتراضات در بسیاری از شهرهای کشور شدت یافت. در واکنش، مقامات ایرانی به ارائه دهندگان خدمات اینترنتی (ISP) دستور دادند که اینترنت را قطع کنند و بدین ترتیب، مردم کشور را در تاریکی تقریباً مطلق اینترنتی فرو بردند. «پروژه تشخیص و تحلیل قطعی اینترنت» (IODA)، مستقر در دانشگاه کالیفرنیا در سان دیگو، از بعد از ظهر این روز شاهد افت مداوم سیگنال‌ها بود. اپراتورهای تلفن همراه ابتدا حدود ساعت ۲ بعد از ظهر به وقت محلی شروع به قطع شدن کردند و در پی آن، ارائه‌دهندگان دیگر نیز از دسترس خارج شدند. تا ساعت ۷ عصر، ایران در تاریکی کامل فرو رفت.

اینترنت داخلی ایران همچنان متصل باقی ماند. طبق تحقیقات سازمان آرتیکل ۱۹، سازمان غیرانتفاعی فعال در حوزه آزادی بیان، این امر به اداره‌ها و بانک‌ها اجازه داد که به فعالیت‌های خود ادامه دهند، و بدین ترتیب ضررهای مالی محدود نگه داشته شد و دولت از تعطیلی در امان ماند.

نیروهای امنیتی به کرات از سلاح‌ گرم، گاز اشک‌آور و ماشین آب‌پاش علیه معترضان غیرمسلح و رهگذران استفاده کردند. منبع: عفو بین‌الملل

در ۲۵ آبان ۹۸، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور اظهار کرد که مقامات ایرانی دیگر هیچ گونه «مدارا» و «خویشتنداری» نسبت به معترضان نشان نخواهند داد. یک روز بعد، علی خامنه‌ای، رهبر کشور معترضان را «اشرار، کینه‌ورزان و انسان‌های ناباب» خواند و به نیرو‌های امنیتی دستور داد تا برای پایان دادن به اعتراضات «به وظایف خود عمل کنند.»

قطعی اینترنت در ایران طبق یافته‌های IODA منبع: IODA

پنج روز بعد، در ساعت ۱۰ صبح به وقت محلی به تاریخ ۳۰ آبان، IODA در اندازه‌گیری‌های خود با جهشی مواجه شد که علائم بهبودی وضعیت اینترنت را نشان می‌داد. اینترنت به تدریج در حال بازیابی بود. طبق یافته‌های سازمان آرتیکل ۱۹، بسیاری از ارائه دهندگان اینترنت همراه تا ۶ آذر دوباره آنلاین نشدند.

حجم نامعلومی از شواهد مربوط به جنایات و نقض جدی حقوق بشر در نتیجه قطعی اینترنت از دست رفت. شاهدان عینی به عفو بین‌الملل گفته‌اند که از ترس این که نیروهای امنیتی در صورت یافتن چنین محتوایی آن‌ها را دستگیر و بازداشت کنند و تحت تعقیب قرار دهند، شواهد تصویری مبنی بر ارتکاب جنایت توسط نیروهای امنیتی را از تلفن‌های همراه خود پاک کرده‌اند.

قطعی اینترنت چیست؟

قطعی اینترنت زمانی صورت می‌گیرد که یک نهاد – معمولاً یک دولت – به طور عمدی اینترنت یا ارتباطات الکترونیکی را مختل کرده و آن‌ها را برای یک جمعیت خاص یا در یک محدوده مشخص غیرقابل دسترسی یا به طور مؤثر غیرقابل استفاده کند.

قطعی اینترنت می‌تواند در سراسر یک کشور یا در بخش‌هایی از آن اجرا شود. مقامات ممکن است این قطعی را از طرق مختلف اعمال کنند. آن‌ها می‌توانند سرعت اینترنت را چنان پایین بیاورند که دسترسی به اینترنت عملاً بی‌اثر باشد، مانند آن‌چه مقامات هند از فرودین 1399 در جامو و کشمیر انجام داده‌اند. در روشی دیگر، حکومت‌ها ممکن است به ارائه‌دهندگان اینترنت همراه و سایر ارائه‌دهنگان خدمات اینترنتی دستور دهند خدمات خود را قطع کنند، اتفاقی که در سال 1398 در سودان رخ داد. در مورد ایران، این قطعی در سراسر کشور با دستور حکومت به ارائه دهندگان اینترنت صورت گرفت. دسترسی به شبکه جهانی وب قطع شد هر چند اینترنت داخلی همچنان آنلاین باقی ماند.

بخش دوم: افشای کشتار

در ۲۸ آبان ۹۸، عفو بین‌الملل از جمع‌آوری شواهدی خبر داد که نشان می‌دادند نیروهای امنیتی از قوه‌ی قهریه به صورت مرگبار علیه معترضان استفاده کرده و حداقل ۱۰۶ نفر را کشته‌اند. مقامات ایرانی بلافاصله این امر را تکذیب کردند و بیانیه عفو بین‌الملل را «بی‌پایه و ساختگی» خواندند. نماینده ایران در سازمان ملل، علیرضا میریوسفی گفت عفو بین‌الملل «یک کارزار دروغ‌پراکنی علیه ایران از خارج از کشور» را رهبری می‌کند.

کشتاری پنهان از چشم جهان

در پی هزاران ساعت فعالیت تحقیقی، عفو بین‌الملل موفق شده است تا کنون مرگ ۳۲۳ نفر به دست نیروهای امنیتی ایران را در فاصله ۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸ ثبت و تأیید کند. بر اساس یافته‌های ما که در اردیبهشت ۹۹ منتشر شد، بیش از ۲۳۷ نفر در ۴۸ ساعت پس از قطعی اینترنت در ۲۵ آبان کشته شدند.   

در غیاب مستندات آنلاین طی قطعی اینترنت، عفو بین‌الملل اطلاعات خود را از فعالان حقوق بشر و خبرنگاران دریافت ‌کرد. به منظور تأیید و افزودن اطلاعات به این گزارش‌ها، ما متعاقباً با بستگان و دوستان قربانیان، کادر پزشکی، شاهدان عینی و دیگر افراد مطلع مصاحبه‌های عمیق انجام دادیم. به علاوه، پژوهش‌گران ما آگهی‌های ترحیم، تصاویر سنگ‌های قبر، گواهی‌های فوت، جوازهای دفن و گزارش‌های رسانه‌های داخلی را نیز بررسی کرده و با سایر اطلاعات جمع‌آوری شده تطبیق دادند.

نتیجه، بایگانی‌ مفصل از جزئیات کشتاری است که مقامات ایرانی سعی کردند با قطعی اینترنت از چشم جهانیان مخفی نگاه دارند و همچنان نیز در انکار وقوع آن پافشاری می‌کنند.

از میان ۳۲۳ مرد، زن و کودکی که عفو بین‌الملل توانسته است صحت گزارش کشته شدن‌شان را تأیید کند، ۲۵۷ تن با نام کوچک و فامیل شناسایی شده‌اند. در مورد ۶ جانباخته دیگر، قادر بوده‌ایم نام کوچک یا نام فامیل را به دست آوریم. در اکثر موارد، سن، جنسیت و همچنین محل و تاریخ واقعه منتهی به مرگ شناسایی شده است. در مورد تقریباً نیمی از قربانیان، جزئیات جراحات منتهی به مرگ بر اساس تصاویر، گواهی‌های فوت و جوازهای دفن، معلوم شده است.

فقدان به اشتراک‌گذاری اطلاعات طی روزهای قطعی اینترنت، روند حقیقت‌یابی را به طور قابل توجهی با مانع مواجه کرد. هرچند عفو بین‌الملل قادر بوده است اطلاعات مربوط به ۳۲۳ جانباخته را تأیید کند، با این حال معتقدیم که تعداد واقعی جانباختگان بیش از این‌ است.

بالاترین تعداد مرگ‌های ثبت شده مربوط به وقایع روز ۲۵ آبان است، یعنی همان روزی که حکومت اینترنت را قطع کرد.
توجه: در روز ۲۵ آبان ۱۴۰۰ عفو بین الملل فهرست کشته شدگان شناسایی شده را به روز کرد و تعداد آنها از ۳۰۴ به ۳۲۳ نفر رسید. برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به جدول اکسل ذیل که حاوی اطلاعات به روز شده است. منبع:‌ عفو بین‌الملل و IODA

زندگی‌های کوتاه شده، عزیزان از دست رفته

حداقل ۲۲ نفر از کشته‌شدگان کودکانی زیر سن ۱۸ سال بودند.

یکی از کم‌سال‌ترین قربانیان، محمد داستان‌خواه، در راه بازگشت از مدرسه در تاریخ ۲۵ آبان توسط نیروهای امنیتی مستقر بر پشت‌بام پایگاه بسیج شهر صدرا در استان فارس مورد اصابت گلوله قرار گرفت. در گواهی فوت محمد «پارگی قلب و ریه» و «خونریزی وسیع داخلی» به عنوان علت مرگ ثبت شده است. محمد ۱۵ ساله بود.

روایت شاهدان عینی و  ویدئوهای تأیید شده توسط واحد تأیید دیجیتال ما تصدیق می‌کنند که در این روز، یعنی ۲۵ آبان، نیروهای امنیتی از همین مکان با اسلحه گرم به عابران و معترضان غیرمسلح شلیک کرده‌اند.

عفو بین‌الملل در مجموع مرگ ۲۱ پسربچه میان سنین ۱۲ تا ۱۷ سال و یک دختربچه با سنی میان ۸ تا ۱۲ سال را ثبت کرده ‌است. تعداد کودکان کشته شده به احتمال بسیار بیشتر از این می‌باشد.

از میان ۳۲۳ جانباخته‌ای که اطلاعاتشان به دست عفو بین‌الملل رسیده است، ۲۴۱ نفر مرد و ۱۰ نفر زن بوده‌اند. جنسیت و سن ۳۰ نفر از کشته‌شدگان ناشناس باقی مانده ‌است.

محمد داستان‌خواه

نیروهای امنیتی در روز ۲۵ آبان ماه، آذر میرزاپور، پرستار ۴۹ ساله و مادر چهار فرزند را در کرج، استان البرز، با گلوله کشتند. آذر میرزاپور در راه بازگشت به خانه از محل کار، با فرزندانش تماس گرفت تا به آن‌ها اطلاع دهد در فاصله چند دقیقه‌ای خانه است، اما خیابان‌ها به‌خاطر اعتراضات جاری شلوغ هستند. خانواده وی دیگر نه هرگز صدایش را شنیدند و نه او را دیدند. با گمان این که شاید دستگیر شده باشد، بستگان آذر میرزاپور به چندین کلانتری رجوع کردند، و پس از نزدیک به دو روز، نام آذر را در فهرست اسامی کشته‌شدگان در یک غسالخانه یافتند.

مقامات ایرانی این خانواده را مجبور کردند تعهد‌نامه‌ای مبنی بر عدم مصاحبه با رسانه‌ها امضا کنند. در پی مراسم سوگواری آذر میرزاپور، خانواده وی تلاش کردند از نهادهای گوناگون حکومتی اطلاعاتی درباره شرایط کشته شدن او و افراد مسئول در این واقعه به دست آورند اما تلاش‌های آن‌ها نافرجام ماند. یک مقام دادستانی مدعی شد که نیروهای امنیتی مسئول شلیک به وی نبوده‌اند، در حالی که یک مقام نیروی انتظامی آذر را به «اغتشاش‌گری» متهم کرده و به خانواده وی گفت که کشته شدن «سرنوشت» او بوده است.

آذر میرزاپور

بهمن جعفری، ۲۸ ساله، در ساعت ۹ صبح روز ۲۶ آبان ۹۸ در راه رفتن به محل کار از منزلش در شیراز، استان فارس بود که نیروهای امنیتی به او شلیک کردند. وی پیش از رسیدن به بیمارستان در آمبولانس جان سپرد. کارمندان بیمارستان به خانواده‌اش اطلاع دادند که پیکر بی‌جان وی به پزشکی قانونی، که تحت نظارت قوه قضاییه قرار دارد، سپرده شده است. مقامات مربوطه پیکر وی را پس از یک هفته به خانواده تحویل دادند، آن هم تنها پس از این که بستگانش تعهد‌نامه‌‌ای امضا کردند که وادارشان می‌کرد بگویند او در حادثه تصادف اتومبیل جان داده است و در این باره با هیچ رسانه‌ای مصاحبه نکنند. مقامات همچنین مانع خاکسپاری وی در گورستان مرکزی شیراز شده و خانواده را ناچار کردند او را در گورستانی دیگر در فاصله ۴۰ کیلومتری شهر به خاک بسپارند. تنها بستگان درجه یک او اجازه یافتند در مراسم تدفین شرکت داشته باشند، در وضعیتی که مأمورین اطلاعاتی و امنیتی به آزار و اذیت و تهدید عزاداران پرداختند. مقامات علاوه بر این‌ها خانواده‌ی وی را از برپایی مراسم عزاداری عمومی در چهلم بهمن جعفری منع کردند.

بهمن جعفری

استفاده از قوه‌ی قهریه مرگبار علیه عابران و معترضان توسط مقامات، که قطعی اینترنت در ابتدا بر آن سرپوش گذاشت، غیرقابل توجیه بوده است.

طبق تحقیقات مفصل ما، از جمله تجزیه و تحلیل ویدئو‌های موجود، تقریباً در تمامی اعتراضاتی که در فاصله ۲۵ تا ۲۹ آبان صورت یافتند، هیچ سندی دال بر این که معترضان تهدید قریب‌الوقوع مرگ یا صدمه جدی متوجه نیروهای امنیتی یا دیگران کرده بودند، وجود ندارد. بر همین اساس، استفاده از سلاح گرم توسط مقامات کاملاً فاقد دلیل و توجیه قانونی بوده است. اطلاعات به دست آمده از شاهدان عینی حاکی از آن است که در اکثر موارد، نیروهای امنیتی عمداً با سلاح گرم به سمت سر یا بالاتنه‌ی جانباختگان شلیک کرده‌اند. شرح جراحت‌ها در گواهی فوت یا جواز دفن 24 جانباخته که در اختیار عفو بین‌الملل قرار گرفته اظهارات شاهدان عینی را مورد تأیید قرار می‌دهد.

برای تقریباً نیمی از جانباختگان (۱۵۳)، ما توانسته‌ایم اطلاعاتی در خصوص ناحیه جراحت‌هایی که منتهی به مرگ‌شان شده، جمع‌آوری کنیم. مطابق این یافته‌ها، جانباختگان در دستکم ۷۰ مورد از ناحیه سر و یا گردن و در دستکم ۵۲ مورد از ناحیه سینه و یا قلب مورد اصابت گلوله قرار گرفتند.

بخش سوم: چرا قطعی اینترنت یک مسأله‌ی مربوط به حقوق بشر است؟

تهدیدات علیه آزادی اینترنت و آزادی بیان در عرصه‌ی دیجیتال بارزتر از همیشه ظهور یافته‌اند. قطعی اینترنت به یکی از ابزارهای رایج برای کنترل اطلاعات تبدیل شده است.
گزارش‌گر ویژه سازمان ملل درباره ارتقاء و حمایت از حق آزادی عقیده و بیان

توانایی افراد در دسترسی ایمن و خصوصی به فن‌آوری‌های ارتباطی به امری حیاتی برای سازماندهی و برگزاری تجمعات مسالمت‌آمیز بدل شده و ابزاری اساسی در فعالیت‌های حقوق بشری مؤثر به شمار می‌رود. اعمال محدودیت و قطعی اینترنت در هنگام اعتراضات مردمی منجر به افزایش امنیت نمی شود، بلکه مانع دسترسی شهروندان به اطلاعات اساسی و حیاتی – مانند نحوه یافتن مناطق ایمن یا تماس با مراکز خدمات اضطراری – می‌شود. قطعی اینترنت همچنین راه سازمان‌های بین المللی و محلی را برای ثبت و مستندسازی موارد نقض حقوق بشر – مانند کشتار یا استفاده نامتناسب از قوای قهریه توسط نیروهای انتظامی یا نظامی- مسدود می‌سازد.

فعالیت‌هایی مانند سازماندهی اعتراضات، صحبت آزادانه علیه سیاست‌های دولتی و مستندسازی و انتشار اطلاعات در مورد نقض حقوق بشر، همگی به امکان دسترسی به اینترنت بستگی دارند. قوانین بین‌المللی حقوق بشر از فعالیت‌های این چنینی حمایت می‌کنند و قطع بی‌دلیل و بدون توجیه اینترنت را اجازه نمی‌دهند.

توصیه‌ها

عفو بین‌الملل از مقامات ایرانی می‌خواهد اقدامات زیر را اجرا کنند:

  • کلیه اطلاعات و سوابق موجود درباره تعداد کشته‌شدگان در اعتراضات آبان ۹۸، شامل هویت و سن آن‌ها و نیز محل، علت و شرایط هر مورد مرگ را در دسترس عموم قرار دهند؛
  • اطمینان حاصل کنند که تحقیقات مستقل و بی‌طرفانه در مورد تمامی موارد مرگ‌ صورت گیرند، و افرادی که مظنون به داشتن مسئولیت کیفری در مورد کشتار معترضان و عابران طی اعتراضات آبان ۹۸ هستند تحت تحقیقات کیفری قرار گرفته، و در صورت وجود شواهد کافی، در دادگاه‌هایی مطابق با استانداردهای بین‌المللی ناظر بر دادرسی عادلانه و بدون رجوع به مجازات اعدام محاکمه شوند؛
  • از استفاده از قطعی اینترنت که با قوانین بین‌المللی حقوق بشر ناسازگار است برای سرکوب حقوق بشر در آینده خودداری کنند؛
  • تحقیقات شفاف و مستقل در مورد قطعی اینترنت انجام دهند و افرادی را که مسئول نقض حقوق بشر در این زمینه هستند، پاسخگو نمایند؛
  • قانونی را مطابق با قوانین بین‌المللی حقوق بشر تصویب کنند که نقش اساسی اینترنت را در تحقق حقوق بشر به رسمیت می‌شناسد و زمینه‌ی مقابله با قطعی‌ اینترنت را فراهم می‌آورد.

مقامات ایرانی از انجام تحقیقات شفاف، مستقل و بی‌طرفانه و برقراری عدالت و پاسخگویی سرباز زده‌اند. در عوض، مقامات عالی کشور، نیروهای امنیتی و اطلاعاتی را به دلیل ایفای نقش‌ در سرکوب‌های خونین ستایش کرده‌اند. با توجه به روال سازمان یافته مصونیت آمران و عاملان نقض حقوق بشر از مجازات در ایران، عفو بین‌الملل از کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل می‌خواهد که:

  • یک سازوکار تحقیقاتی و پاسخگویی مستقل براي جمع‌آوري، نگهداري و تجزیه و تحلیل شواهد و اسناد مرتبط با جدي‌ترین جنایات بین‌المللی صورت گرفته در ایران از جمله در بستر اعتراضات آبان ۱۳۹۸ را تاسیس کنند و بدین ترتیب زمینه برگزاري محاکمه‌هاي کیفري عادلانه را فراهم سازند.

قطعی اینترنت به ندرت می‌تواند صرفاً توسط دولت‌ها به تنهایی انجام شود. ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی نقش عمده‌ای در اجرایی شدن این قطعی‌ها دارند. عفو بین الملل از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی فعال در ایران می خواهد اقدامات زیر را انجام دهند:

  • اطمینان حاصل کنند که هنگام واکنش به دستورات مقامات حکومتی در مورد قطعی اینترنت، به گونه‌ای عمل می‌کنند که به کلیه حقوق بشر کاربران خود از جمله در زمینه آزادی بیان، آزادی تشکل و آزادی تجمعات مسالمت‌آمیز احترام می‌گذارد؛
  • مراقبت‌های لازم حقوق بشری، از جمله برشمردن جزئیات خطرات پیروی از دستورهای اخلال در شبکه، را به انجام رسانند. چنین ارزیابی‌هایی باید به اطلاع عموم برسند؛
  • از اهرم قدرت خود با مقامات ایرانی برای مطالبه اطلاعات در مورد مبانی قانونی درخواست‌های قطعی اینترنت استفاده کنند، از جمله درخواست توضیح در مورد چگونگی انطباق قطعی اینترنت با قوانین بین‌المللی حقوق بشر؛
  • گزارش‌های شفاف و عمومی را درباره دستور قطعی شبکه اینترنتی از سوی مقامات در ایران منتشر کنند و در صورت وقوع اختلال در شبکه، به مشتریان خود اطلاع دهند.

اقدام کنید

از مقامات ایرانی بخواهید که به قطع اینترنت برای نقض حقوق بشر خاتمه دهند

دولت‌ها هرگز نباید، آن طور که در اعتراضات آبان ۹۸ شاهد بودیم، اقدام به قطع اینترنت کنند تا مردم را در تاریکی نگه دارند، وقوع جنایات و سایر موارد جدی نقض حقوق بشر را مخفی کنند و مصونیت مسببین نقض حقوق بشر از پاسخگویی و مجازات را تقویت کنند. طی سرکوب بیرحمانه آبان، مقامات ایرانی بیش از ۳۰۰ نفر را کشتند و اقدام به دستگیری‌های گسترده کردند.

قربانیان، بازماندگان، خانواده‌های آنان و کل جامعه سزاوار دانستن حقیقت و برقراری عدالت هستند.

خواسته‌ی ما پایان یافتن پدیده مصونیت مسببین نقض حقوق بشر از مجازات است. با استفاده از شبکه‌های اجتماعی، صدای اعتراض خود را به گوش علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، برسانید.

مستندات ما را مشاهده کنید

یادواره جانباختگان

اسامی و جزئیات مربوط به ۳۰۴ جانباخته شناسایی شده که توسط نیرو‌های امنیتی ایران در تاریخ ۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸ کشته شدند

توجه: در روز ۲۵ آبان ۱۴۰۰ سازمان عفو بین الملل فهرست کشته شدگان شناسایی و ثبت شده را به روز کرد و تعداد آنها به ۳۲۳ نفر رسید. برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به جدول اکسل ذیل که حاوی اطلاعات به روز شده است.

روی هر عکس کلیک کنید
صفحه را از سمت چپ به راست بکشید

سن
تاریخ واقعه منجر به مرگ
محل واقعه منجر به مرگ
علت مرگ گزار‌ش‌شده
منبع

آرشیو ویدئوهای اعتراضات

121 ویدئوی تأیید شده توسط عفو بین‌الملل را ببینید. این ویدئوها بر اساس نام شهرها به ترتیب الفبایی تنظیم شده‌اند. این شهرها عبارتند از: آبادان، آدران، اراک، ارومیه، اسلامشهر، أصفهان، اندیشه، اهواز، بهبهان، بوشهر، تبریز، تهران، جوانرود، خرمشهر، زنجان، سنندج، شهریار، شیراز، صدرا، فردیس، کرج، کرمانشاه، گرگان، ماهشهر، مریوان، مشکین دشت، مشهد، ملکشهر، نجف آباد، نیشابور و یاسوج.

لطفاً توجه داشته باشید که محتوای موجود در این آرشیو دربرگیرنده مواردی از خشونت نیروهای امنیتی علیه معترضان، تیراندازی، صدای تیراندازی یا سایر تصاویر یا أصوات خشونت‌آمیز است.

Protesters at Kian-Pars 3rd squar…

Ahvaz، Khuzestan
2019-11-15 00:00:00
IRN001

نیروهای امنیتی در …

آبادان‎، خوزستان
۲۴ آبان تا ۲ آذر ۹۸
IRN091

معترضان در حالی که…

آدران، تهران
۲۶ آبان ۹۸
IRN098

پلیس ضد شورش به یک …

آدران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN099

حضور شدید امنیتی د…

اراک، استان مرکزی
۲۴ یا ۲۵ آبان ۹۸
IRN097

در میدان ایالت، مع…

ارومیه، آذربایجان غربی
۲۵ آبان ۹۸
IRN150

در بلوار بسیج، گاز…

اسلامشهر، تهران
۲۵ تا ۲۷ آبان ۹۸
IRN115

در بزرگراه دستگرد�…

اصفهان، اصفهان
۲۶ آبان ۹۸
IRN050

یک مرد زخمی در حوا�…

اصفهان، اصفهان
۲۶ آبان ۹۸
IRN073

نیروهای امنیتی مع�…

اصفهان، اصفهان
۲۵ آبان ۹۸
IRN109

در منطقه زینبیه، ی…

اصفهان، اصفهان
۲۵ آبان ۹۸
IRN110

تظاهرات مسالمت‌آ�…

اصفهان، اصفهان
۲۵ آبان ۹۸
IRN111

گاز اشک‌آور در فض�…

اصفهان، اصفهان
۲۶ آبان ۹۸
IRN113

نیروهای امنیتی در …

اصفهان، اصفهان
۲۵ تا ۲۷ آبان ۹۸
IRN132

یک مأمور امنیتی بر…

انديشه، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN058

معترضان مسالمت‌ج�…

انديشه، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN093

نیروهای امنیتی به …

انديشه، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN094

در مقابل معترضان ر…

انديشه، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN095

معترضان در مقابل س…

انديشه، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN096

معترضان در بلوار و…

انديشه، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN027

یک مامور امنیتی مر…

اهواز، خوزستان
۲۸ آبان ۹۸
IRN086

معترضان مسالمت‌ج�…

اهواز، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN092

معترضان در فلکه سو…

اهواز، خوزستان
۲۴ آبان ۹۸
IRN001

نیروهای امنیتی ای�…

اهواز، خوزستان
۲۴ آبان ۹۸
IRN002

معترضان مسالمت‌ج�…

اهواز، خوزستان
۲۴ آبان ۹۸
IRN003

معترضان در فلکه سو…

اهواز، خوزستان
۲۴ آبان ۹۸
IRN017

مردم در حوالی میدا…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN011

معترضان و نیروهای …

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN012

همزمان با حضور جمع…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN016

نیروهای امنیتی به …

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN010

نیروهای امنیتی در …

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN100

نیروهای امنیتی بر�…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN101

درگیری بین معترضا�…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN102

صحنه‌های آشوب‌نا…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN103

نیروهای امنیتی در …

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN104

یکی از نیروهای امن…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN105

نیروهای امنیتی به …

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN106

در بلوار الماسی نی…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN107

معترضی زخمی در حال…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN108

نیروهای امنیتی تل�…

بهبهان، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN008

نیروهای امنیتی به …

بوشهر، بوشهر
۲۵ آبان ۹۸
IRN020

برای متفرق ساختن م…

بوشهر، بوشهر
۲۵ آبان ۹۸
IRN019

در جمع معترضان در �…

بوشهر، بوشهر
۲۵ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN054

نیروهای امنیتی با …

بوشهر، بوشهر
۲۵ آبان ۹۸
IRN021

نیروهای امنیتی در …

بوشهر، بوشهر
۲۵ آبان ۹۸
IRN022

معترضان در بزرگرا�…

تبریز، آذربایجان شرقی
۲۵ آبان ۹۸
IRN041

در بزرگراه پاسدار�…

تبریز، آذربایجان شرقی
۲۵ آبان ۹۸
IRN088

برخی معترضان سنگ پ…

تبریز، آذربایجان شرقی
۲۵ آبان ۹۸
IRN090

نیروهای امنیتی با …

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN069

نیروهای امنیتی گا�…

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN025

نیروهای امنیتی در …

تهران، تهران
۲۶ آبان ۹۸
IRN063

حضور مشهود نیروها�…

تهران، تهران
۲۶ آبان ۹۸
IRN046

در صحنه‌های پرآشو…

تهران، تهران
۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN074

در خیابان فداییان …

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN059

در نزدیکی بلوار ته…

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN042

معترضان مشغول دوی�…

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN149

در بزرگراه همت، نی…

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN068

نیروهای امنیتی در …

تهران، تهران
۲۴ یا ۲۵ آبان ۹۸
IRN071

نیروهای امنیتی به …

تهران، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN026

نیروهای امنیتی از …

جوانرود، کرمانشاه
۲۶ آبان ۹۸
IRN053

مردم می‌گریزند در…

جوانرود، کرمانشاه
۲۵ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN079

نیروهای امنیتی از …

جوانرود، کرمانشاه
۲۵ آبان ۹۸
IRN056

معترضان سنگ پرتاب …

جوانرود، کرمانشاه
۲۵ آبان ۹۸
IRN118

در فلکه الله، معتر…

خرَمشَهر، خوزستان
۲۴ آبان ۹۸
IRN123

معترضان مسالمت‌ج�…

خرَمشَهر، خوزستان
۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN124

نیروهای امنیتی بر�…

خرَمشَهر، خوزستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN057

معترضان در میدان ا…

زنجان، زنجان
۲۵ آبان ۹۸
IRN035

معترضان به سمت نیر…

سنندج، کردستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN141

عده ای یک معترض زخ�…

شهريار، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN067

معترضان بنای انگش�…

شهريار، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN142

یک ماشین پلیس در ج�…

شهريار، تهران
۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN143

فردی ایستاده در خی…

شهريار، تهران
۲۵ تا ۲۷ آبان ۹۸
IRN144

ماموران امنیتی به …

شهريار، تهران
۲۵ آبان ۹۸
IRN024

کلانتری گلدشت در ب…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN031

نیروهای امنیتی به …

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN033

معترضان نیروهای ا�…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN061

معترضان در خارج از…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN034

نیروهای امنیتی با …

شیراز، فارس
۲۶ آبان ۹۸
IRN076

دود آسمان را می‌گ�…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN030

نیروهای امنیتی با …

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN060

حضور شدید امنیتی د…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN145

نیروهای امنیتی به …

شیراز، فارس
۲۶ آبان ۹۸
IRN146

حضور شدید نیروهای …

شیراز، فارس
۲۵ یا ۲۶ آبان ۹۸
IRN147

در بلوار معالی آبا…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN148

نیروهای امنیتی با …

شیراز، فارس
۲۴ آبان ۹۸
IRN004

حضور انبوه نیروها�…

شیراز، فارس
۲۴ آبان ۹۸
IRN005

یک مامور امنیتی جم…

شیراز، فارس
۲۴ یا ۲۵ آبان ۹۸
IRN028

معترضان به کلانتر�…

شیراز، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN032

یک هلی‌کوپتر در ب�…

صدرا، فارس
۲۶ آبان ۹۸
IRN137

معترضان مسالمت‌ج�…

صدرا، فارس
۲۵ آبان ۹۸
IRN138

صحنه‌هایی پرآشوب …

صدرا، فارس
۲۷ آبان ۹۸
IRN139

صدای شلیک گاز اشک�…

فردیس، البرز
۲۶ آبان ۹۸
IRN045

دودی سیاه از محلی �…

کرج، البرز‎
۲۵ آبان ۹۸
IRN039

در نزدیکی میدان شه…

کرج، البرز‎
۲۵ آبان ۹۸
IRN062

مجموعه‌ای متعلق ب…

کرج، البرز‎
۲۵ آبان ۹۸
IRN038

زنی که مشغول فیلم �…

کرج، البرز‎
۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN064

تصاویر دوربین مدا�…

کرج، البرز‎
۲۶ آبان ۹۸
IRN119

در این مجموعه ویدئ…

کرمانشاه، کرمانشاه
۲۵ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN070

ده‌ها مامور امنیت…

کرمانشاه، کرمانشاه
۲۴ آبان تا ۲ آذر ۹۸
IRN120

صدای متداوم تیران�…

کرمانشاه، کرمانشاه
۲۶ آبان ۹۸
IRN121

در حوالی بلوار زن،…

کرمانشاه، کرمانشاه
۲۷ آبان ۹۸
IRN122

نیروهای امنیتی به …

کرمانشاه، کرمانشاه
۲۵ آبان ۹۸
IRN043

در نزدیکی میدان ول…

گرگان، گلستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN085

مقابله نیروهای ام�…

گرگان، گلستان
۲۵ آبان ۹۸
IRN117

نیروهای امنیتی در …

ماهشهر، خوزستان
۲۷ آبان ۹۸
IRN125

در بندر ماهشهر، بر…

ماهشهر، خوزستان
۲۶ یا ۲۷ آبان ۹۸
IRN126

همزمان با فرار معت…

ماهشهر، خوزستان
۲۷ آبان ۹۸
IRN127

تانک‌ و وسایل نقل�…

ماهشهر، خوزستان
۲۵ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN128

معترضان در شهرک چم…

ماهشهر، خوزستان
۲۷ آبان ۹۸
IRN129

مردان در یک جاده م�…

ماهشهر، خوزستان
۲۴ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN130

تانک‌ها و وسایل ن�…

ماهشهر، خوزستان
۲۵ تا ۲۸ آبان ۹۸
IRN131

در خیابان جمهوری، …

مریوان، کردستان
۲۶ آبان ۹۸
IRN133

نیروهای امنیتی در …

مریوان، کردستان
۲۶ آبان ۹۸
IRN134

مردی که در حال فیل�…

مشکین دشت، البرز‎
۲۵ آبان ۹۸
IRN135

معترضان به پایگاه …

مشکین دشت، البرز‎
۲۵ آبان ۹۸
IRN136

یک زن معترض مقابل �…

مشهد، خراسان رضوی
۲۴ یا ۲۵ آبان ۹۸
IRN065

نیروهای امنیتی سع�…

مشهد، خراسان رضوی
۲۴ آبان ۹۸
IRN006

یک نارنجک گاز اشک�…

مشهد، خراسان رضوی
۲۴ آبان ۹۸
IRN007

پلیس سعی می‌کند م�…

مشهد، خراسان رضوی
۲۴ آبان ۹۸
IRN018

صدایت تیراندازی ش�…

نجف‌آباد، اصفهان
۲۶ آبان ۹۸
IRN049

معترضان در نیشابو�…

نیشابور، خراسان رضوی
۲۵ آبان ۹۸
IRN036

صحنه های پر از آشو�…

ياسوج، کهگیلویه و بویراحمد
۲۵ آبان ۹۸
IRN037
    روی هر عکس کلیک کنید
    صفحه را از سمت چپ به راست بکشید

    توضیحات ویدئو

    تاریخ ضبط
    تاریخ انتشار آنلاین
    منبع
    محل ضبط
    کد شناسه

    بیشتر بخوانید amnesty.org

    با تحقیقات، کارزارها و رایزنی‌های عفو بین‌الملل با نهاد‌های بین‌المللی برای پایان دادن به نقض حقوق بشر در ایران بیشتر آشنا شوید.

    حمایت کنید

    عفو بین‌الملل عضو ائتلاف جهانی KeepItOn# است که برای پایان دادن به قطعی اینترنت تلاش می‌کند.

    همکاران پروژه